Việc thu phí xuất khẩu cà phê để thành lập Quỹ bảo hiểm xuất khẩu ngành hàng cà phê (BHCP) đã được ông Đoàn Xuân Hòa, Cục Chế biến thương mại nông lâm thủy sản và nghề muối (Bộ NN-PTNT), nêu ra từ tháng 3.2011.
Mục đích là giúp ngành cà phê sản xuất, kinh doanh một cách chủ động, mang tính căn cơ, lâu dài… Đến cuối năm 2011, Hiệp hội Cà phê ca cao Việt Nam (Vicofa) có các quyết định ra đời Quỹ BHCP. Theo đề nghị của Vicofa, từ tháng 10 năm nay sẽ thu 2 USD/tấn cà phê xuất khẩu cho quỹ. Quỹ sẽ chi các hoạt động hỗ trợ: tái canh cà phê, lãi suất vay tạm trữ cà phê, áp dụng quy trình sản xuất cà phê bền vững, hỗ trợ các doanh nghiệp (DN) xuất khẩu bị lỗ; mở rộng thị trường, xúc tiến thương mại…
Thế nhưng, việc thu 2 USD/tấn cà phê xuất khẩu đang có nhiều ý kiến trái chiều. Một số DN tán thành việc thành lập nguồn quỹ này, nhất là DN trồng cà phê. Ủng hộ quỹ này, ông Nguyễn Xuân Thái, Giám đốc Công ty TNHH MTV cà phê Thắng Lợi (Đắk Lắk), phân tích hiện có đến 40-45% diện tích cà phê của nông hộ và DN đã già cỗi đang cần thay thế. Quỹ BHCP là sự hỗ trợ quan trọng cho việc tái canh, trẻ hóa vườn cây. Nếu không, chỉ khoảng 5 năm nữa sản lượng cà phê sẽ sụt giảm, mất đi thế mạnh trên thị trường xuất khẩu cà phê thế giới. Trong khi đó, một số DN khác chưa hoàn toàn “thông” với việc thu phí xuất khẩu 2 USD/tấn cà phê. Ông Phan Hùng Anh, Phó giám đốc Công ty TNHH Anh Minh, DN đứng thứ 5 về xuất khẩu cà phê của cả nước, cho rằng: “DN kinh doanh cà phê đang gặp nhiều khó khăn, việc thu phí xuất khẩu sẽ tạo thêm khó khăn chứ không phải thuận lợi. Và sẽ là bất hợp lý nếu như chỉ có DN trong Vicofa đóng phí, còn DN ở ngoài cũng xuất khẩu một lượng lớn cà phê lại không”.
Ông Phạm Ngọc Bằng, PGĐ Công ty TNHH ĐắkMan - Việt Nam, cho rằng việc lấy Quỹ BHCP để hỗ trợ cho những DN kinh doanh xuất khẩu thua lỗ như quy định trong quy chế quỹ là điều khó có thể chấp nhận, sẽ khiến DN ỷ lại, không công bằng đối với những DN khác. Vì thực chất việc thu phí xuất khẩu là khoản gián thu đối với người trồng cà phê, do DN phải hạ giá mua sản phẩm của nông dân. Vì thế, tốt nhất là dùng phần lớn quỹ thu được để đầu tư trở lại cho tái canh, hỗ trợ thành lập các tổ chức sản xuất của người trồng cà phê, nhằm bảo vệ vườn cây, đầu tư hoạt động chế biến, nâng cao chất lượng sản phẩm cà phê. Ông Bằng cũng cho rằng phương án của Vicofa về thu phí xuất khẩu cà phê cho Quỹ BHCP chưa được đưa ra lấy ý kiến rộng rãi, bàn bạc kỹ lưỡng trong hội viên của tổ chức này nên chưa thực sự được tất cả các DN “tâm phục, khẩu phục”.
TheoTNO |